انتخاب خاک و زمین مناسب کشت زعفران از مهمترین و اصلی‌ترین عواملی است که باید در کشت این گیاه محبوب و خوش عطر مورد توجه قرار گیرد. در این راستا، نیاز است که آب و همچنین خاکی که برای کاشت زعفران انتخاب می‌شود، به خوبی آنالیز گردد. با انتخاب یک زمین مناسب، کشاورز بیشترین بازده و نتیجه را از زحمات خود دریافت خواهد کرد.
می‌توانید برای آشنایی بیشتر با نهاده‌های کشاورزی آتیس و خرید کود کشاورزی از صفحه محصولات سایت ما دیدن کنید.
فراهم کردن آب و خاکی مناسب برای کاشت زعفران، در رشد این گیاه نقش بسیار مهم و پر رنگی را ایفا می‌کند. بستر مناسب برای کشت گیاه زعفران باید به گونه‌ای باشد که این گیاه پر ارزش و گرانبها قادر باشد به خوبی رشد کرده و همچنین عملکرد خوبی داشته باشد.
زعفران یک گیاهی پر سود و گران‌قیمت در سراسر جهان است که مصارف دارویی زیادی نیز دارد. فواید زعفران برای سیستم عصبی، درمان سرطان، کاهش استرس، شادی‌بخشی و… از دلایل تاثیرگذار محبوبیت آن، به‌عنوان گران‌ترین ادویه جهان است.
زعفران به‌عنوان یک محصول صادراتی مهم شناخته می‌شود و ایران قطب اول کاشت زعفران در منطقه است. البته کشت این محصول در استان خراسان رایج‌تر از سایر مناطق کشور است. کاشت زعفران در ایران به سه شکل انجام می‌شود:
کشت خاکی
کشت گلخانه‌ای
کشت در گلدان یا سبد
پیدا کردن خاک و زمین مناسب برای کاشت زعفران چندان امر دشواری نیست و در حدود 80 درصد از مناطق کشور قابل انجام است. اقلیم مناسب برای کاشت زعفران، نیمه گرمسیری است. مناطقی که تابستان‌های گرم و بدون بارندگی و زمستان‌های سرد و معتدل دارند، برای کشت این محصول گران‌قیمت مناسب‌تر از سایر مناطق هستند. معمولا در مناطق گرمسیری، کاشت زعفران چندان موفقیت‌آمیز نیست و کشت گلخانه‌ای آن به کشت خاکی ترجیح داده می‌شود.
با وجود اینکه گیاه زعفران بسیار کم‌توقع است اما همانند هرگیاه دیگری نیاز به برخی از مواد آلی، معدنی، سولفور، پتاسیم و نیتروژن دارد. به دلیل اینکه وجود این مواد در آب و خاک با چشم قابل تشخیص نیست باید آب و خاک را بررسی و آزمایش نمود. در جهت کاشت زعفران به دلیل در کمین بودن بیماری‌ها در مزرعه شما، بررسی میکروبی به طور خاص در منابع آب مورد استفاده بسیار مهم است.
از سوی دیگر پیاز زعفران شما ۵ تا ۷ سال در خاک خواهد ماند و این کاملا منطقی است که از همه لحاظ زمین مورد نظر را بررسی کرده باشید. سرمایه اصلی پیاز زعفران شماست که هرساله با تولید مثل افزایش پیدا می‌کند. در نتیجه با افزایش کیفیت زمین می‌توانید سرمایه‌تان را به مقدار مطلوب و زیادی افزایش دهید و از آسیب‌های احتمالی به پیاز‌ها جلوگیری کنید. نمونه برداری جهت آنالیز خاک و زمین مناسب برای کشت زعفران را به دو روش می‌تواند انجام شود:
که در این صورت باید از جزئیات نمونه برداری آگاهی داشته باشید بطوریکه بدانید از چه عمقی و در چه محلی و چه مقداری آب و خاک را برداشته و به آزمایشگاه مربوطه انتقال دهید. در این مورد می‌توانید از مسئولین آزمایشگاه راهنمایی‌های لازم را بگیرید.
با آزمایشگاه مورد نظر هماهنگی های لازم را انجام داده و کارشناسان از زمین شما بازدید به عمل آورده و نمونه برداری را انجام می‌دهند.
پارامتر‌های سنجشی بسیاری برای آنالیز آب وخاک وجود دارند که برخی از آن‌ها در تصویر زیر نمایش داده شده‌اند و البته بررسی همه‌ی آن‌ها برای کشت زعفران لازم نیست و ما اینجا به دو مورد از اصلی‌ترین موارد اشاره خواهیم کرد.
در مورد گیاه زعفران خاکی دارای شرایط مناسب است که اسیدیته خنثی یا متمایل به قلیایی داشته باشد. بهترین PH در محدوده 6 تا 7 قرار دارد ولی تا 8.5 قابلیت تحمل دارد. این شرایط بهترین وضعیت برای کشت محصول زعفران می‌باشد.
میزان املاح خاک هر چه به صفر نزدیک‌تر باشد بهتر است و به طور کلی باید زیر ۳۰۰۰ باشد. به شکلی که خاک به هیچ وجه نباید شور باشد. میزان املاح و الکترولیت خاک هرچه کمتر باشد برای کاشت زعفران ایده‌آل‌تر است.
زمین مناسب برای کشت زعفران باید دارای ویژگی‌های خاصی باشد تا بتواند بهترین شرایط را برای رشد و بهره‌وری این گیاه فراهم کند. برخی از مهمترین ویژگی‌های زمین مناسب کشت زعفران عبارتند از:
از ویژگی‌هایی که خاک مناسب کشت زعفران باید داشته باشد این است که حاوی ۳۰ درصد سنگ‌ریزه و رس و همچنین ۳۰ درصد ماده سیلت باشد. این شرایط که به خاک لومی- شنی نیز معروف است بهترین نوع خاک برای کشت زعفران در نظر گرفته شده است. این ویژگی باعث می‌شود که آب به‌خوبی از خاک عبور کند و ریشه‌ها غرقاب نشوند، چرا که رطوبت زیاد خاک موجب پوسیدگی پیاز زعفران می‌شود.
یکی از موارد مهم در انتخاب زمین مناسب برای کاشت زعفران، آنالیز PH خاک است. زعفران بهترین رشد خود را در خاک‌هایی با pH بین 6 تا 8 دارد. خاک‌هایی که بسیار اسیدی یا قلیایی هستند، جذب مواد مغذی توسط گیاه را کاهش می‌دهند.
بهترین زمین برای کاشت زعفران معمولاً در مناطقی با ارتفاع 1000 تا 2300 متر از سطح دریا است. در این ارتفاع‌ها شرایط آب و هوایی مناسبی وجود دارد و سرمای زمستانی و تابستان‌های گرم و خشک را نیز فراهم می‌کند.
زعفران جزو آن دسته از گیاهانی است که در بیشتر مناطق و بخش‌های ایران به راحتی رشد کرده و تکثیر پیدا می‌کند. بهترین اقلیم و بهترین شرایط برای رشد این گیاه مناطقی با تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های معتدل و سرد است.
این گیاه نیاز به یک دوره سرما برای تحریک گل‌دهی دارد، اما در دوران رشد خود از رطوبت زیاد بیزار است. بنابراین مناطقی که در فصل تابستان بارش باران در آن‌ها دیده نمی‌شود، و در زمستان هوایی سرد و بارانی دارند، برای کشت زعفران مناسب هستند. در مقالاتی دیگر راجع به آب و هوای مناسب برای کاشت زعفران مفصل تر صحبت خواهیم کرد.
زمین مناسب برای کاشت زعفران، باید نور کافی خورشید را دریافت کند زیرا زعفران به حداقل 6 ساعت نور مستقیم خورشید در طول روز نیاز دارد تا به خوبی رشد کند. بنابراین دقت داشته باشید که زمین زعفران نباید به هیچ عنوان توسط درختان پوشش داده شده باشد.
پیش از کاشت زعفران، زمین باید از علف‌های هرز پاکسازی شود، زیرا علف‌های هرز توانایی رقابت با زعفران برای آب، نور و مواد مغذی را دارند و باعث کاهش بهره‌وری گیاه می‌شوند.
زعفران به آبیاری منظم نیاز دارد، اما از آبدهی زیاد باید پرهیز کرد. زمین‌های با منابع آبی محدود اما قابل‌مدیریت می‌توانند برای کشت زعفران مناسب باشند.
قدم بعدی آنالیز کردن املاح خاک می‌باشد. بهترین شرایط برای کشت زعفران، زمانی است که میزان نمک خاک به صفر نزدیک‌تر بوده و به بیان دیگر باید گفت که خاک نباید به هیچ عنوان شور باشد.
فاکتور مهم دیگر در انتخاب زمینی که قرار است زعفران در آن کاشته شود، اطمینان از عدم وجود موش در آن می‌باشد. اگر به این مسأله مشکوک هستید، قبل از آغاز مرحله کاشت تمامی موش‌ها و لانه‌هایشان را منهدم کنید و یا به کمک آبیاری کود گوگرد مایع موش‌ها را از مزرعه خود فراری دهید.
اکنون که با ویژگی‌های خاک مناسب کشت زعفران آشنا شدید، توصیه می‌کنیم با ما همراه باشید تا در مقالات بعدی با بهترین روش‌های کاشت زعفران برای بازدهی حداکثری آشنا شوید. اگر بافت خاک مزرعه و زمین شما برای کشت زعفران مناسب نیست، راه حل آن استفاده از اصلاح کننده‌های خاک است. اما اینکه کدام اصلاح کننده برای زعفران مناسب‌تر است را در ادامه پاسخ خواهیم داد.
علاوه بر در نظر گرفتن موارد ذکر شده در قسمت قبل، لازم است اقداماتی برای آماده سازی خاک جهت کشت زعفران انجام شود. بهترین پیشنهاد استفاده از کودهای طبیعی همانند هیومیک اسید است. یکی ازعملکرد‌های اصلی کود هیومیک اسید اصلاح بافت خاک است. به طور دقیق‌تر، این کود می‌تواند پی اچ خاک را متعادل کند، شوری را کاهش دهد، خاک را نرم کند و شرایط را برای رشد بهتر پیازهای زعفران مهیا کند.
انتخاب خاک مناسب برای کاشت پیاز زعفران یکی از اصولی‌ترین و مهمترین مراحلی است که قبل از اقدام به کاشت باید به آن توجه ویژه‌ای شود. با رعایت این مرحله مهم است که کشاورز می‌تواند زعفران مرغوب و خوبی را برداشت کند. شاید یک کشاورز باتجربه حتی با نگاهی اجمالی به یک تکه از زمین و یا خاک متوجه همه چیز شود، اما بهتر است برای اطمینان از رعایت فاکتور‌هایی که در این محتوا به آن‌ها اشاره شد، آنالیز خاک و زمین را در اولویت قرار دهید.
پیازهای زعفران به عنوان یک سرمایه گرانبها قرار است که مدت‌ها در این خاک باقی بمانند و افزایش یابند و مسلماً هر چه زمین و خاک مناسب‌تر باشد، سرمایه شما نیز افزایش خواهد یافت. لازم است که در انتخاب خاک مناسب کشت زعفران دقت بسیار زیادی اعمال شود. اگر چه ممکن است این مراحل دشوار و یا زمانبر باشند اما با رعایت نکات بیان شده علاوه بر این که مزرعه خود را سالم و پر بار نگه می‌دارید به سودآوری خوبی در آینده دست خواهید یافت.
می‌توانید برای آشنایی بیشتر با نهاده‌های کشاورزی آتیس و خرید کود کشاورزی از صفحه محصولات سایت ما دیدن کنید.
